Bài viết hôm nay, Topchiase24h sẽ hướng dẫn soạn văn bài Bài học đường đời đầu tiên trong chương trình Ngữ Văn Lớp 6 tập 2 ngắn gọn nhất. Dưới đây là bài soạn văn tham khảo cho các em.
I. Hướng dẫn soạn bài
Câu 1
a, Tóm tắt: Câu chuyện kể về một chảng Dế Mèn tự phụ, kiêu căng luôn cho mình đứng đầu thiên hạ. Trong một lần nghịch dại, Dế Mèn đã trêu chị Cốc, dẫn tới cái chết thương tâm cho Dế Choắt. Cũng từ đó, Dế Mèn rất ân hận và rút ra bài học đầu tiên cho mình. Truyện được kể bằng lời của nhân vật Dế Mèn, xưng “tôi”
– Bố cục bài văn:
- Phần 1 (từ đầu- sắp đứng đầu thiên hạ): Ngoại hình và tính cách của Dế Mèn
- Phần 2 (còn lại): Câu chuyện về bài học đường đời đầu tiên
Câu 2
a. Những chi tiết miêu tả Dế Mèn
– Ngoại hình:
- Đôi càng mẫm bóng
- Những cái vuốt ở chân, ở khoeo cứng dần và nhọn hoắt
- Đôi cánh thành áo dài kín xuống tận chấm đuôi
- Đầu to ra, nổi từng mảng rất bướng
- Hai cái răng đen nhánh, nhai ngoàm ngoạp
- Sợi râu dài, uốn cong một vẻ rất đỗi hùng dũng
– Hành động:
- Co cẳng lên, đạp phanh phách vào ngọn cỏ
- Trịnh trọng, khoan thai đưa cả hai chân lên vuốt râu
- Đi đứng oai vệ
- Hai cái răng đen lúc nào cũng nhai ngoàm ngoạp
=> Cách miêu tả của tác giả đan xen tính cách và ngoại hình làm nổi bật nhân vật.
b,
– Tính từ miêu tả hình dáng: Cường tráng, bóng mẫm, nhọn hoắt, hủn hoẳn, giòn giã, bóng mỡ, đen nhánh, ngoàm ngoạp…
– Tính từ miêu tả tính cách: Bướng, hãnh diện, trịnh trọng, khoan thai, oai vệ, tợn, ghê gớm…
– Có thể thay thế bằng: “hủn hoẳn” = “ngắn tủn”, “trịnh trọng” = “oai vệ”.
=> Các từ được thay thế không thể lột tả hết đặc điểm của loài Dế Mèn. Nhà văn đã lựa chọn từ ngữ một cách chính xác để miêu tả nhân vật Dế Mèn.
c,
Dế Mèn là một nhân vật có sức mạnh nhưng lại luôn xem thường người khác, hung hăng, xốc nổi.
Câu 3
Thái độ của Dế Mèn đối với Dế Choắt là thái độ coi thường:
- Gọi bạn là Dế Choắt
- So sánh với gã nghiện thuốc phiện
- Xưng hô ta- chú mày
- Điệu bộ khinh khỉnh, giọng điệu ngang ngạnh, bề trên
- Dế Mèn dửng dưng, thờ ơ không chịu giúp đỡ Dế Choắt
=> Dế Mèn coi thường Dế Choắt.
Câu 4
Diễn biến tâm lí và thái độ của Dế Mèn trong việc trêu Cốc dẫn đến cái chết của Dế Choắt
- Huênh hoang: “ Sợ gì? Mày bảo tao còn biết sợ ai hơn tao nữa”
- Tự đắc: chui tọt vào hang và cho rằng mình an toànTrêu xong chị Cốc thì chui tọt vào hang tự đắc rằng mình đã ăn toàn
- Nghe thấy tiếng chị Cốc mổ Dế Choắt thì nằm im, sợ hãi
- Khi chị Cốc rời đi thì mới “mon men bò lên” hối lỗi
=> Dế Mèn từ hống hách trở nên sợ hãi, hèn nhát
Dế Mèn rút ra bài học: Không kiêu căng, tự phụ, phải biết giúp đỡ kẻ yếu thế hơn mình.
Bài học đường đời đầu tiên được thể hiện qua câu nói của Dế Choắt: “Sống ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ sớm muộn cũng chuốc họa vào thân.”
Câu 5
– Hình ảnh những con vật được miêu tả giống hệt chúng trong thực tế.
- Cặp nhân vật đối lập: Dế Mèn khỏe mạnh, cường tráng >< Dế Choắt ốm yếu, bệnh tật.
– Tác giả sử dụng thủ pháp nhân cách hóa khiến nhân vật trở nên sinh động như con người.
– Các tác phẩm viết về loài vật được nhân cách hóa như: Dũng sĩ bọ ngựa (Tô Hoài), Cô bé quàng khăn đỏ,…
II. Luyện tập
Bài 1
Sau khi chôn Dế Choắt, Dế Mèn: Từ thương cảm đến ân hận, đau xót. Càng thương Dế Choắt, Dế Mèn càng ân hận về hành động dại dột của mình.
“Dế Choắt ơi, cho tôi thành tâm xin lỗi anh thật nhiều. Tôi mong anh tha thứ cho sự dại dột, ngông cuồng nghĩ mình. Tôi ân hận lắm, tôi sẽ khắc ghi bài học đường đời đầu tiên đau đớn này. Tôi đã đánh mất một người bạn tốt như anh trong cuộc đời chỉ vì tôi kiêu căng, bồng bột. Từ nay, tôi xin hứa sẽ quyết tâm bỏ thói hung hăng, ngạo mạn, ích kỷ để sống có ích và ý nghĩa hơn.”
Bài 2
Phân chia các nhóm học sinh, phân vai cho học sinh đọc đoạn Dế Mèn trêu Cốc, gây ra cái chết thảm thương của Choắt.
Nguồn: Vietjack
